Łysienie androgenowe to jedna z chorób dermatologicznych, w której dochodzi do utraty włosów w określonych rejonach owłosionej skóry głowy. Schorzenie to nie jest jedynie problemem estetycznym i może występować zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. W artykule podpowiadamy, czym jest łysienie androgenowe, jakie są jego objawy, jak leczyć zakola, a także jakie badania warto wykonać w celu rozpoznania tej choroby.
Czym jest łysienie androgenowe?
Łysienie androgenowe jest związane z tłem hormonalnym. To jedna z najczęściej występujących form wypadania włosów, która dotyczy obu płci. Jaki jest patomechanizm tego schorzenia dermatologicznego? To kwestia aktywności jednego z pochodnych testosteronu, tj. DHT – dihydrotestosteronu, który powoduje miniaturyzację mieszków włosowych, wpływając na cykl życia włosa, w tym jego fazę wzrostu i spoczynku.
Istotną kwestią w wystąpieniu tej choroby są czynniki genetyczne – mogą one predysponować do wystąpienia i nasilenia łysienia androgenowego.
Z racji, że schorzenie to występuje zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, może wydawać się, że utrata włosów postępuje u obu płci tak samo. W rzeczywistości schemat ich utraty jest bardziej złożony. U mężczyzn łysienie androgenowe charakteryzuje się cofnięciem linii włosów oraz tworzeniem tzw. zakoli, szczególnie widocznych na skroniach i czubku głowy.
U kobiet wyróżnia się trzy wzorce łysienia androgenowego:
- typ Hamiltona, który przypomina męskie cofanie linii włosów,
- typ Ludwiga, gdzie przerzedzenie włosów występuje głównie na czubku głowy,
- typ Olsena, który charakteryzuje się liniowym przerzedzeniem w kształcie odwróconego trójkąta wzdłuż przedziałka.
Te różnice sprawiają, że łysienie androgenowe u kobiet wymaga innego podejścia diagnostycznego i terapeutycznego niż u mężczyzn.
Na Med24 możesz szybko umówić się na konsultację lekarską z możliwością otrzymania L4 online, a w razie konieczności zostanie także wypisana e recepta online. Zadbaj o swoje zdrowie już dziś!
Jakie są objawy łysienia androgenowego?
Objawy łysienia androgenowego, które odnoszą się przede wszystkim do schematu łysienia, są odmienne i zależą od jego etapu.
- U mężczyzn głównym objawem jest pojawienie się zakoli oraz przerzedzenie włosów na czubku głowy, co często prowadzi do częściowego lub całkowitego wyłysienia na szczycie.
- W przypadku kobiet łysienie androgenowe objawia się przerzedzeniem włosów zależnie od typu łysienia, które może przypominać utratę włosów u mężczyzn (skupiać się na okolicy wierzchołkowej), dotyczyć centralnej utraty włosów lub wyglądać jak szeroki przedziałek (objaw choinki).
W łysieniu androgenowym nie występują klasyczne objawy skórne, takie jak zaczerwienienie i swędzenie skóry, które mogą pojawić się w przypadku dermatoz.
Jak zdiagnozować łysienie androgenowe?
Diagnostyka łysienia androgenowego rozpoczyna się od wizyty u specjalisty, np. trychologa, który oprócz konsultacji oferuje badania skóry i włosów, takie jak trichoskopia. Szersze możliwości diagnostyczne i terapeutyczne oferuje dermatolog, który we współpracy z endokrynologiem może zlecić badania hormonalne w celu wykluczenia ogólnoustrojowych zaburzeń hormonalnych przebiegających z hiperandrogenizmem, co ma miejsce np. w PCOS (zespole policystycznych jajników). Istotne znaczenie mają również hormony tarczycy, których brak równowagi w organizmie może nasilać proces wypadania włosów.
Oprócz badań skóry istotne znaczenie mają także inne badania krwi, które określają poziom parametrów istotnych dla zdrowia włosów, takich jak:
- żelazo i ferrytyna – ich niski poziom świadczy o niedoborach w gospodarce żelaza, co osłabia włosy;
- witaminy (B12, biotyna – B7, D) – biorą udział w podziałach komórkowych, produkcji białek budujących włos oraz regulują cykl życia włosa;
- minerały (cynk, selen, miedź) – wspomagają podział komórek, regenerację i chronią przed wolnymi rodnikami.
Regularne monitorowanie tych parametrów pozwala na wczesne wykrycie niedoborów, które mogą przyczyniać się do problemów z włosami, oraz umożliwia wdrożenie odpowiedniego leczenia wspomagającego zdrowy wzrost włosów.
Czy leczenie łysienia androgenowego jest skuteczne?
Leczenie łysienia androgenowego, zależnie od momentu wprowadzenia, wrażliwości osobniczej pacjenta/pacjentki na leczenie, a także systematyczności, może przynieść pozytywne rezultaty. Im wcześniej zostanie wdrożona terapia, np. doustne leczenie farmakologiczne lub miejscowe, tym szybciej pacjent zobaczy efekty leczenia.
Obecnie dostępnych jest wiele nowoczesnych terapii, które pomagają zahamować rozwój choroby, poprawić gęstość włosów oraz odtworzyć linię włosów. Należy jednak podkreślić, że skuteczność jest wypadkową wielu czynników, w tym wieku, stanu zdrowia i stopnia łysienia.
Dostępne metody leczenia obejmują terapie farmakologiczne, jak minoksydyl stosowany miejscowo, który poprawia mikrokrążenie wokół mieszków włosowych, oraz finasteryd, który hamuje produkcję DHT, hormonu odpowiedzialnego za miniaturyzację mieszków włosowych. Inną możliwością są zabiegi, takie jak mezoterapia, która dostarcza skórze głowy niezbędnych substancji odżywczych, oraz zabiegi z użyciem osocza bogatopłytkowego, które wspomagają regenerację i wzrost włosów.
Warto pamiętać, że leczenie łysienia to proces długoterminowy, który wymaga konsekwencji i systematyczności, a efekty mogą pojawić się dopiero po kilku miesiącach terapii.
Jakie leki stosuje się w leczeniu łysienia androgenowego?
W leczeniu łysienia androgenowego stosuje się zarówno leki miejscowe, jak i doustne. Jednym z najpopularniejszych jest minoksydyl, stosowany u kobiet i mężczyzn w postaci płynu lub wcierek, ale w różnych stężeniach. Zwykle 2% minoksydyl stosuje się u kobiet, zaś „mocniejszy” 5% u mężczyzn, co wynika m.in. z zakresu działań niepożądanych u kobiet. Jak działa minoksydyl w przypadku łysienia androgenowego? Stymuluje on mieszki włosowe, poprawia mikrokrążenie wokół nich i ogranicza miniaturyzację związaną z DHT.
Innym lekiem, obok minoksydylu, jest finasteryd, dedykowany do leczenia łysienia androgenowego wyłącznie u mężczyzn. Jego działanie polega na hamowaniu przekształcania testosteronu w DHT poprzez blokowanie specyficznego enzymu. W efekcie ilość DHT spada, co ogranicza ryzyko miniaturyzacji mieszków włosowych. Finasteryd jest również stosowany u pacjentów z łagodnym przerostem prostaty, gdzie wykorzystuje się ten sam mechanizm działania, co w przypadku łysienia androgenowego.
Jakie zmiany w stylu życia mogą wspierać leczenie?
Najważniejsze fakty związane ze zmianą stylu życia, które wspierają leczenie łysienia androgenowego:
- zdrowa dieta bogata w witaminy i minerały, m.in. cynk, żelazo, witaminy z grupy B;
- ograniczenie stresu, np. poprzez wprowadzenie medytacji, jogi, ćwiczeń relaksacyjnych i oddechowych;
- odpowiednia ilość dobrej jakości oraz nieprzerwanego snu, który sprzyja regeneracji;
- unikanie używek: alkohol i papierosy mogą pogarszać kondycję włosów, dlatego ich ograniczenie może wspierać zdrowy wzrost włosów.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące diety i suplementacji w procesie leczenia łysienia androgenowego możesz skorzystać z konsultacji online z dietetykiem klinicznym w Med24!
Kiedy skonsultować się z lekarzem?
Konsultacja z lekarzem, również w formie online, jest wskazana przy pierwszych oznakach nadmiernego wypadania włosów, zwłaszcza jeśli w rodzinie występowało łysienie androgenowe lub inne problemy związane z utratą włosów, np. dermatozy skóry głowy.
Wizyta u lekarza jest również wskazana w przypadku wystąpienia niepokojących objawów mogących świadczyć o stanie zapalnym skóry, np. zaczerwienienia, świądu, łuszczenia się skóry. To symptomy mogące wskazywać, że utrata włosów może nie wynikać z nadwrażliwości mieszków włosowych na DHT. Istotne są również objawy mogące świadczyć o łysieniu plackowatym, które jest nawrotowe, powoduje łysienie na skórze głowy w postaci „placków” i może występować również w innych częściach ciała.
Szybka interwencja dermatologa pozwala na wdrożenie skuteczniejszego leczenia, co zwiększa szanse na zahamowanie procesu łysienia i poprawę kondycji włosów.
