Zapalenie zatok to schorzenie powszechnie występujące w zasadzie przez cały rok. Choć zwykle przebiega dość lekko, jego objawy znacząco pogarszają jakość życia. Jakie leki doustne mogą złagodzić najczęstsze dolegliwości towarzyszące zapaleniu zatok?
Czym jest zapalenie zatok przynosowych?
Ostre zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych najczęściej wywołują wirusy atakujące śluzówkę dróg oddechowych. Organizm broniąc się przed patogenami, aktywuje mechanizmy rozwijające miejscowy stan zapalny, który utrudnia namnażanie się drobnoustrojów. Niestety przy okazji odpowiada za odczuwane przez chorego dolegliwości.
W większości przypadków objawy ostrego zapalenia zatok ustępują w ciągu 7-10. dni, choć czasem mogą utrzymywać się nawet do 12. tygodni. Im dłużej trwa choroba, tym większe ryzyko rozwoju wtórnego nadkażenia bakteryjnego, dlatego nie należy lekceważyć nawet łagodnych dolegliwości.
Jakie objawy towarzyszą zapaleniu zatok?
Podstawowym objawem zapalenia zatok jest katar. Na początku zwykle wodnisty, jednak już po kilku dniach choroby gęstnieje i zaczyna zalegać w drogach oddechowych. Kleista wydzielina wypełnia zatoki i upośledza ich funkcjonowanie oraz naturalne mechanizmy oczyszczania. Przyczynia się też do wystąpienia kolejnych objawów, takich jak:
- ból głowy,
- ucisk i tkliwość twarzy w okolicy zatok,
- upośledzenie lub całkowita utrata węchu,
- nieprzyjemny zapach z ust,
- ból zębów, zwłaszcza górnych.
Ponadto stan zapalny w zatokach często przyczynia się do wystąpienia obrzęku śluzówki nosa, co utrudnia oddychanie. Chorobie mogą towarzyszyć także objawy ogólne, takie jak gorączka, osłabienie organizmu i złe samopoczucie[1].
Preparaty stosowane w leczeniu zapalenia zatok
Podstawowym problemem w ostrym zapaleniu zatok przynosowych jest zgromadzony w nich śluz, którego organizm nie jest w stanie samodzielnie usunąć. Oblepia on rzęski obecne na nabłonku dróg oddechowych, które w normalnych warunkach odpowiadają za transport wydzieliny na zewnątrz. Jej upłynnienie może więc zredukować objawy zapalenia zatok i przyspieszyć powrót do zdrowia.
Takie działanie wykazują olejki eteryczne, np. mieszanina eukaliptusowego, mirtowego, cytrynowego i pomarańczowego. Zawarte w nich substancje aktywne nasilają produkcję wodnistego płynu, który miesza się ze śluzem zatokowym i go rozrzedza. Ponadto pobudzają także ruchy rzęsek, wspomagając tym samym oczyszczanie dróg oddechowych.
Co więcej, olejki eteryczne znane są ze swoich właściwości przeciwzapalnych i antyseptycznych. Dzięki tak zróżnicowanemu działaniu mogą wesprzeć organizm w walce z infekcją i skrócić czas jej trwania[2].
Destylat ze wspomnianych olejków dostępny jest w formie kapsułek doustnych. Ich działanie można wspomóc także miejscowo, np. za pomocą:
- nebulizacji – nawilżają i oczyszczają drogi oddechowe, mogą też upłynniać zalegającą w nich wydzielinę,
- wody morskiej – działa głównie w obrębie śluzówki nosa, przyczyniając się do zmniejszenia jej obrzęku i ułatwienia oddychania,
- płukania zatok – to zabieg pomagający usunąć zalegającą wydzielinę.
Szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia może znacząco złagodzić przebieg choroby i zapobiec powikłaniom. Jeśli objawy trwają dłużej niż tydzień lub się nasilają, warto skonsultować się z lekarzem, który zdecyduje o dalszej terapii.
[1]Wachnicka-Bąk, A., Lipińska-Opałka, A., Będzichowska, A., Kalicki, B., & Jung, A. (2014). Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych – jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 10(1): 25-31.
[2]Nurzyńska-Wierdak, R. (2015). Terapeutyczne właściwości olejków eterycznych. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 25(1): 1-19.
